Co to są probiotyki?

Probiotyki to tzw “dobre bakterie”, które odbudowują prawidłową mikroflorę organizmu. Preparaty  probiotyczne składają się z żywych kultur bakterii oraz drożdży. Najczęściej spotykane są bakterie kwasu mlekowego (Lactobacillus), które co ciekawe znane są już ludzkości od starożytności. Warto wspomnieć, że flora bakteryjna pochwy składa się w 95% z pałeczek kwasu mlekowego. Probiotyki są najczęściej stosowane podczas antybiotykoterapii, ponieważ zmniejszają jej negatywne skutki na układ pokarmowy.

Probiotyki muszą posiadać kilka ważnych cech. Muszą pochodzić od ludzi, a ich przynależność rodzajowa i gatunkowa musi być potwierdzona przeprowadzonymi badaniami molekularnymi. Dodatkowo muszą być odporne na działanie kwasu żołądkowego i żółci. Ale co najważniejsze, nie mogą mieć szkodliwego działania na organizm człowieka, takiej jak działanie rakotwórcze czy chorobotwórcze, jednocześnie muszą wykazywać działanie pozytywne.

Często długie przechowywanie preparatów od momentu produkcji, obliguje je do bycia stabilnymi i posiadania długiej daty przydatności. Ich głównym zadaniem jest zapobieganie zakażeniom jelitowym. Wykorzystywane są do leczenia biegunki i łagodzenia objawów nietolerancji laktozy [1,2]. 

Co zawierają dopochwowe i doustne probiotyki ginekologiczne?

Najczęściej zawierają co najmniej dwa szczepy bakterii zasiedlających fizjologicznie florę bakteryjną pochwy. Są to najczęściej L. acidophilus, L. fermentum oraz L. plantarum. Preparaty te mogą zawierać dodatkowe składniki, takie jak witamina E, kwas hialuronowy, inulina czy kwas L-askorbinowy. Dodatki tych substancji wspomagają namnażanie się bakterii probiotycznych i nawilżają błonę śluzową pochwy. Zastosowanie probiotyku ginekologicznego przywraca i pozwala utrzymać prawidłową mikroflorę pochwy, zmniejsza to szansę wystąpienia infekcji bakteryjnej czy grzybiczej [1,2]. 

Czy probiotyki pomagają na infekcje intymne?

Według przeprowadzonych badań, probiotyki mogą pomóc w infekcjach intymnych, zwłaszcza w przypadku grzybicy pochwy. Badania wykazały, że probiotyki mogą wspierać naturalną równowagę mikroflory pochwy i zmniejszać ryzyko występowania infekcji drożdżakowych. Probiotyki zawierają bakterie, które mogą przywrócić równowagę mikroflory pochwy, utrzymując pH na odpowiednim poziomie i hamując rozwój patogennych drożdży i innych drobnoustrojów.

Jednak warto zaznaczyć, że skuteczność probiotyków może się różnić w zależności od rodzaju infekcji intymnej i indywidualnych warunków zdrowotnych [9-11].

Kiedy stosować probiotyki ginekologiczne?

Probiotyki ginekologiczne można stosować w przypadku zaburzeń równowagi mikroflory pochwy oraz w celu zapobiegania nawrotom infekcji ginekologicznych.  Szczególnie polecane są one kobietom, które są narażone na zakażenia dróg moczowych, zapalenia pochwy, rzeżączkę, grzybicę pochwy oraz pacjentkom stosującym antybiotyki.

Stosowanie probiotyków może przywrócić optymalne pH pochwy oraz zwiększyć ilość korzystnych bakterii, takich jak Lactobacillus acidophilus. Dzięki temu hamowane jest rozwijanie się bakterii chorobotwórczych. Warto jednak zwrócić uwagę na to, że wybór odpowiedniego probiotyku oraz dawkowanie powinny być ustalone przez lekarza, ponieważ każdy przypadek jest inny, a nieodpowiednio dobrane probiotyki mogą pogorszyć stan zdrowia intymnego [8].

Kiedy wybrać probiotyk doustny, a kiedy dopochwowy?

Doustne probiotyki mogą być korzystne w zapobieganiu nawracającym zakażeniom dróg moczowych i bakteryjnego zapalenia pochwy (bakteryjnej waginozie). Dodatkowo mogą poprawić ogólną kondycję mikrobioty jelitowej, co pośrednio może wpłynąć na zdrowie pochwy. Z kolei dopochwowe probiotyki są przeznaczone do miejscowej poprawy funkcjonowania mikroflory pochwy i mogą być bardziej skuteczne w zapobieganiu i leczeniu bakteryjnego zapalenia pochwy.

Czy można jednocześnie stosować probiotyki doustne i dopochwowe?

Tak, istnieje możliwość jednoczesnego stosowania probiotyków doustnych i dopochwowych.

Jeśli zdecydujesz się stosować zarówno probiotyki doustne, jak i dopochwowe, warto skonsultować ten wybór z lekarzem lub farmaceutą. Mogą oni dostosować odpowiednią dawkę i rodzaj probiotyków do Twojej sytuacji i potrzeb.

Przegląd najlepszych probiotyków ginekologicznych. Co możesz kupić w aptece?

Doustne probiotyki ginekologiczne

Iladian 10 kapsułek 

• 1 kapsułka zawiera 3,5 mld komórek Lactobacillus rhamnosus oraz 2,5 mld komórek Lactobacillus reuteri i 25 mg wyciągu z owoców migdałecznika chebułowca;
• preparat zawiera również laktozę, sole magnezowe kwasów tłuszczowych, żelatynę I dwutlenek tytanu;
• osoby dorosłe stosuj 1 kapsułkę dziennie;
• produkt wspomaga zachowanie zdrowego układu moczowego i stref intymnych [3].

Lacibios Femina 20 kapsułek

• 1 kapsułka zawiera 5 miliardów bakterii Lactobacillus rhamnosus GR-1 i Lactobacillus reuteri RC-14 (50:50);
• preparat zawiera również glukozę bezwodną, żelatynę, skrobię ziemniaczaną, celulozę mikrokrystaliczną, sole magnezowe kwasów tłuszczowych i dwutlenek tytanu;
• dorosłe kobiety stosują 1 kapsułkę dziennie;
• preparat wspomaga ochronę dróg rodnych i układu pokarmowego [4].

PrOVag 10 kapsułek

• 1 kapsułka zawiera miliard pałeczek Lactobacillus gasseri 57C, Lactobacillus fermentum 57A i Lactobacillus plantarum 57B w proporcji 2:1:1;
• preparat zawiera dodatkowo laktozę, mannitol, żelatynę, mleko pochodzenia krowiego, sacharozę, sole magnezowe kwasów tłuszczowych i dwutlenek tytanu;
• stosuje się 1 kapsułkę na dobę (przez co najmniej 20 dni);
• preparat wspomaga utrzymanie prawidłowej florę bakteryjnej pochwy w czasie antybiotykoterapii [5].

Dopochwowe probiotyki ginekologiczne

Lactovaginal 10 kapsułek dopochwowych 

• 1 kapsułka dopochwowa zawiera ok. 10 mld CFU pałeczek Lactobacillus rhamnosus 573;
• kapsułki dopochwowe zawierają również odtłuszczone mleko w proszku, sacharozę, sodu L-glutaminian, skrobię ziemniaczaną, stearynian magnezu, mannitol, żelatynę i dwutlenek tytanu;
• preparat stosuje się 1-2 razy na dobę przez 1 tydzień (jeżeli lekarz nie zaleci inaczej),
• produkt może być stosowany przez kobiety powyżej 16 roku życia;
• preparat jest stosowany w stanach zapalnych narządów rodnych, po leczeniu lekami przeciwbakteryjnymi, przeciwrzęsistkowym czy przeciwgrzybiczymi oraz w przypadku wystąpienia upławów [6].

InVag 7 kapsułek dopochwowych 

• 1 kapsułka zawiera minimum 1 mld CFU bakterii kwasu mlekowego (25% Lactobacillus fermentum 57A, 25% Lactobacillus plantarum 57B i 50% Lactobacillus gasseri 57C);
• preparat zawiera również odtłuszczone mleko w proszku, sacharozę, L-glutaminian sodu, mannitol, laktozę jednowodną, stearynian magnezu, żelatynę i dwutlenek tytanu;
• stosuje się 1 kapsułkę na noc przez tydzień (w razie potrzeby leczenie można powtórzyć);
• produkt stosuje się w zapobieganiu infekcjom układu moczowo — płciowego, profilaktycznie w przypadku niewłaściwej higieniczny, stosowaniu antykoncepcji oraz wspomagająco w leczeniu stanów zapalnych pochwy, w trakcie i po antybiotykoterapii i podczas leczenia upławów [7].

Jak stosować probiotyki ginekologiczne? 6 wskazówek

Oto kilka praktycznych wskazówek dotyczących stosowania probiotyków ginekologicznych:

1. Konsultacja z lekarzem: Zawsze warto skonsultować się z lekarzem przed rozpoczęciem suplementacji probiotykowej. Twój lekarz może zalecić konkretny rodzaj probiotyku, odpowiednią dawkę i plan stosowania.
2. Wybierz dopochwowe probiotyki: Jeśli chcesz skoncentrować się na zdrowiu pochwy, rozważ stosowanie probiotyków dopochwowych, które są specjalnie opracowane dla tej okolicy. Dobrze dobrane probiotyki mogą pomóc utrzymać zdrową równowagę mikroflory pochwy.
3. Przestrzegaj instrukcji dotyczących dawkowania: Staraj się dokładnie przestrzegać instrukcji dotyczących dawkowania podanych na opakowaniu lub zgodnie z zaleceniami lekarza. Ważne jest, aby utrzymywać odpowiednią równowagę bakteryjną bez przekraczania zalecanej ilości probiotyków.
4. Regularność stosowania: Probiotyki mogą działać najlepiej, gdy są przyjmowane regularnie. Zalecane jest kontynuowanie suplementacji przez określony czas, aby uzyskać większe korzyści. Może to zależeć od konkretnego produktu lub zaleceń lekarza.
5. Uważaj na skutki uboczne: W większości przypadków probiotyki są dobrze tolerowane, ale istnieje możliwość wystąpienia skutków ubocznych, takich jak łagodne bóle brzucha, wzdęcia lub biegunka. Jeśli doświadczasz jakichkolwiek nieprzyjemnych objawów po rozpoczęciu suplementacji, skonsultuj się z lekarzem.
6. Utrzymywanie higieny: Probiotyki nie zastępują dobrych praktyk higienicznych. Ważne jest, aby utrzymywać odpowiednią higienę intymną, używając łagodnych detergentów, unikając agresywnych produktów chemicznych i zbyt częstego mycia. Delikatne zabiegi higieniczne pomagają w utrzymaniu zdrowej równowagi mikroflory pochwy.

Kiedy nie stosować probiotyków ginekologicznych?

W przypadku stosowania probiotyków ginekologicznych istnieją pewne sytuacje, w których ich przyjmowanie powinno być unikane.  Niektóre przeciwwskazania lub środki ostrożności, które należy wziąć pod uwagę, to:

1. Alergia lub nadwrażliwość: Jeśli masz znaną alergię lub nadwrażliwość na dowolny składnik probiotyku, odradza się stosowanie go.
2. Osoby z osłabionym układem odpornościowym: Osoby z osłabionym układem odpornościowym, takie jak pacjenci z HIV/AIDS, poddający się chemioterapii lub przyjmujący leki immunosupresyjne, powinny skonsultować się z lekarzem przed użyciem probiotyków ginekologicznych.
3. Obecność cewników centralnych lub cewników samoprzylepnych: Probiotyki ginekologiczne należy stosować ostrożnie lub unikać u osób z cewnikami centralnymi lub cewnikami samoprzylepnymi, aby zmniejszyć ryzyko infekcji.
4. Niedawno przeprowadzona operacja brzucha lub ginekologiczna: Po operacji brzucha lub ginekologicznej zaleca się poczekać, aż obszar operacyjny się zagoi, zanim zacznie się stosowanie probiotyki ginekologiczne.
5. Ciężkie choroby współistniejące: Jeśli masz ciężkie choroby współistniejące, takie jak niekontrolowana cukrzyca lub choroba zapalna jelit, ważne jest, aby omówić stosowanie probiotyków ginekologicznych ze swoim lekarzem.