Czy zioła mogą pomóc w COVID-19?

W jednej z pierwszych prac wykorzystujących metody obliczeniowe wskazano kilka potencjalnych związków, które mogłyby wykazywać aktywność przeciwwirusową wobec SARS-CoV-2. Lukrecja, pomarańcza gorzka, pewien gatunek bratka (Viola diffusa), brodziuszka wiechowata i tarczyca bajkalska to tylko kilka ziół, jakie można znaleźć w tym opracowaniu [1] (czytaj także: Leki ziołowe w ciąży — zioła zakazane i dozwolone).

Lukrecja

Faktycznie lukrecja zawiera glicyryzynę, która silnie neutralizuje SARS-CoV-2. Mechanizm tego działania polega na hamowaniu głównego enzymu wirusowego, który jest wykorzystywany w zakażeniu [2]. Glicyryzyna ma silnie słodki smak, stąd popularność lukrecji w wyrobach cukierniczych. Słodycze te charakteryzują się ciemną barwą i anyżkowym smakiem.

Należy jednak pamiętać o przeciwwskazaniach do stosowania lukrecji. Nie powinno się jej przyjmować zbyt długo, gdyż już ponad miesięczne stosowanie może skutkować podwyższeniem ciśnienia. Problemy z nerkami, marskość wątroby, ciąża i karmienie piersią też są przeciwwskazaniami do stosowania lukrecji. Jak każdy produkt ziołowy zawiera związki chemiczne, które mogą wykazywać silne działanie. Oceniając zioła pod kątem zastosowania w COVID-19 trzeba uważać na ich działania niepożądane.

Naturalne związki opisywano od wielu dziesięcioleci. Jak się okazuje, mogą również dostarczyć skutecznych i bezpiecznych leków przeciwwirusowych. Związki, takie jak glicyryzyna wykazują hamowanie receptora ACE2. Jednak przypuszcza się, że nie jest to ich jedyny mechanizm przeciwwirusowy.

Tarczyca bajkalska

Kolejną rośliną będzie Scutellaria baicalensis, czyli tarczyca bajkalska. Zarówno ekstrakt alkoholowy, jak i sama bajkalina, apigenina i chryzyna — najbardziej znane składniki tarczycy, działają hamująco na zakażenie SRS-CoV-2 [5]. Roślina ta znana jest w medycynie chińskiej jako bogata w przeciwzapalne flawonoidy. Znajduje wiele zastosowań: od wspomagania odporności, aktywności oczyszczającej, po regenerację wątroby. Preparaty zawierające tarczycę są popularne i dobrze tolerowane [6].

Podobną aktywność mogą wykazywać też inne preparaty flawonoidowe, które działają przeciwzapalne i będą dobrym wyborem jako zioła wspomagające w leczeniu COVID-19.

Zielona herbata

Zielona herbata jest jednym z najczęściej spożywanych napojów w wielu krajach Azji. Ma silne właściwości przeciwzapalne i przeciwutleniające, które mogą pomóc zmniejszyć ryzyko wystąpienia ciężkich objawów COVID-19.

Jedno z badań wskazuje, że: „Galusan epigallokatechiny (EGCG) z zielonej herbaty skutecznie blokuje infekcję SARS-CoV-2 i nowe warianty poprzez hamowanie wiązania kolców do receptora ACE2”, co świadczy o przeciwwirusowych właściwościach katechin zawartych w zielonej herbacie. Zbadano, że równie skutecznie przeciwdziała infekcjom SARS-CoV-2 lub D614G typu dzikiego oraz wariantom COVID-19 B.1.429 znalezionym w Kalifornii i B.1.351 z Afryki Południowej. Naukowcy odkryli również, że napoje z zielonej herbaty zapobiegały infekcjom innych koronawirusów. EGCG przetestowano na zakażonych ludzkich komórkach nabłonka płuc, gdzie odkryto, że może on tłumić SARS-CoV-2 przed i po zakażeniu. Chociaż aktywność hamująca była większa, gdy komórki były wstępnie traktowane EGCG przed zakażeniem SARS-CoV-2 [3]. Wypada więc stosować napoje z zielonej herbaty prewencyjnie, zanim wystąpi zakażenie.

Mniszek lekarski

Mniszek lekarski (Taraxacum officinale) jest byliną pochodzącą z ciepłych stref umiarkowanych na półkuli północnej i szeroko rozpowszechnioną na obrzeżach dróg, polach, ogrodach i innych otwartych przestrzeniach.

Jest to roślina jadalna i cieszy się w Europie reputacją rośliny leczniczej, znanej jako przydatna w leczeniu chorób wątroby i woreczka żółciowego, jelit i stawów. Jego bezpieczeństwo było tematem wielu nowych prac. W niedawno opublikowanym badaniu naukowcy dowodzą, że wyciąg wodny z mniszka ma działanie hamujące na zakażenie nowym betakoronawirusem. Oprócz tego, zioło to wykazuje również działanie przeciwzapalne, które znacząco zmniejsza poziom chemokin zapalnych, jakie pojawiają się w zakażeniu COVID-19. Mniszek zawiera wiele różnych związków, które są korzystne dla naszego zdrowia. Są to m.in.: terpeny, fenole, w tym kumaryny i flawonoidy oraz polisacharydy. Najliczniejszym związkiem fenolowym był kwas cykorowy. Jego nazwa pochodzi od cykorii, ma ona jednak o wiele słabsze działanie hamujące na SARS-CoV-2 niż mniszek. Korzenie zawierają też dużo nierozpuszczalnej inuliny polisacharydowej [4].

Czy to wszystkie zioła?

Są też publikacje wskazujące na miód i czarnuszkę siewną [8]. Czy będą skuteczne wobec COVID-19? Trudno powiedzieć. Na pewno będą smaczne. Substancje roślinne mogą mieć działanie przeciwwirusowe, ale wymaga to badań potwierdzających ich skuteczność. Surowiec zawiera kompleks różnych związków, niekiedy toksycznych. Do użytku powszechnego trzeba wybrać takie rośliny, które przyniosą możliwie dużo korzyści. Potencjalnych leków roślinnych może być wiele. Teraz czekamy na potwierdzenie ich aktywności [7].