Ziarnica weneryczna wywołana przez chlamydie

Ziarnica weneryczna pachwin(Dymienica tropikalna, choroba Duranda-Nicolasa-Favre’a, Esthiomene) jest przewlekłą chorobą przenoszoną droga płciową. Powszechnie występuje w rejonach tropikalnych i subtropikalnych. Wywołana jest przez Chlamydia trachomatis głównie przez serotypy L1, L2, L3.  Na początku choroby od 1-4 tygodni od wniknięcia w okolicy narządów płciowych pojawiają się owrzodzenia, z czasem dochodzi do zapalenia naczyń limfatycznych i węzłów chłonnych. Węzły chłonne znajdujące się w okolicy pachwiny rozrastają się przeważnie jednostronnie. W wyniku zmian pojawiają się ropnie, słonowacizny narządów płciowych i przetoki. Choroba może przebiegać jako zespół odbytniczo-odbytowy na skutek kontaktów analnych.

Wywoływana jest przez bakterie Chlamydia trachomatis. Występuje endemicznie w krajach tropikalnych i subtropikalnych Afryki, Azji Południowo-Wschodniej, w Indiach, Brazylii oraz w Ameryce Środkowej. Ziarnica weneryczna pachwin współistnieje niejednokrotnie z innymi chorobami przenoszonymi drogą płciową, np. z rzeżączką lub kiłą. Częściej chorują mężczyźni, kobiety z kolei częściej są nosicielami choroby, ponieważ schorzenie przebiega u nich bezobjawowo lub też nie jest rozpoznawane (lokalizacja zmian na szyjce macicy).

Zmiany w przebiegu ziarnicy wenerycznej najczęściej występują na błonach śluzowych cewki moczowej, odbytu oraz szyjki macicy, a także w naczyniach i węzłach chłonnych. Stanowi zapalnemu towarzyszą ogniska ropne z tendencją do rozpadu i sączenia oraz tworzenia przetok. Następstwem procesu chorobowego są zwłóknienia, zastój chłonki i stwardnienia. Klinicznie wyróżnia się trzy okresy choroby: pierwotny, wtórny oraz późny, czyli trzeciorzędowy. W okresie pierwotnym wylęganie choroby trwa 7-21 dni. Wykwitem pierwotnym może być pęcherzyk lub grudka, tworzące następnie powierzchowną nadżerkę lub opryszczkowate owrzodzenie. Objawy choroby mogą przypominać nierzeżączkowe zapalenie cewki moczowej lub zapalenie szyjki macicy. Objaw pierwotny jest niebolesny i stwierdza się go u 30% mężczyzn i 10-15% kobiet. U zakażonych mężczyzn najczęściej występuje na napletku, żołędzi, w rowku zażołędnym, u kobiet na tylnej ścianie pochwy oraz na wargach sromowych.

Rozpoznanie odbywa się na podstawie wywiadu (pobyt w rejonach endemicznego występowania choroby) i obrazu klinicznego; bakteriologiczna identyfikacja Chlamydia trachomatis, hodowla na specyficznych liniach komórkowych z wymazów z cewki moczowej lub ropiejących węzłów chłonnych; testy ELISA (stwierdzenie swoistych przeciwciał); odczyn wiązania dopełniacza.

Najczęściej stosowanymi lekami są doksycyklina i erytromycyna. Odpowiednio wcześnie wprowadzona terapia sprawia, że zdecydowana większość objawów ustępuje po upływie kilku-, kilkunastu dni. Jednak zmiany skórne mogą pozostać obecne dłużej.

Osoby, które chcą uniknąć zakażenia ziarnicą weneryczną pachwin, powinny stosować odpowiednie zabezpieczenie w trakcie kontaktów seksualnych. Stosowanie prezerwatyw jest jedną z najprostszych i zarazem najskuteczniejszych form ochrony przed wszelkimi chorobami wenerycznymi.

Profilaktyka tej choroby powinna polegać przede wszystkim na unikaniu przypadkowych kontaktów seksualnych. Lekarze zalecają również korzystanie z własnych ręczników, bielizny, a także przedmiotów codziennego użytku.