Zespół tików głosowych i ruchowych [Gilles’a de la Tourette]

Zespół Gilles’a de la Tourette (zespół tików głosowych i ruchowych) to zaburzenie neurologiczne spowodowane wadliwym metabolizmem neuroprzekaźników w mózgu. Charakteryzuje się powtarzającymi się mimowolnymi ruchami (tiki motoryczne) i niekontrolowanymi dźwiękami głosu (tiki wokalne). Objawy ujawniają się zwykle przed ukończeniem osiemnastego roku życia. Zaburzenia powodują wyraźny niepokój lub znaczące upośledzenie w społecznych, zawodowych lub innych ważnych obszarach funkcjonowania.

Zespół Tourette’a to choroba dot. układu nerwowego- dochodzi do zaburzeń w przekaźnictwie nerwowym. Przyczyny występowania tej choroby nie zostały dotychczas dokładnie poznane, podejrzewa się, że choroba ta jest dziedziczona i występuje rodzinnie. Choroba częściej dotyczy chłopców.

Objawami zespołu Tourette’a są różnego rodzaju tiki. Pierwsze nich pojawiają się w okresie dzieciństwa i najczęściej dotyczą ruchów mimicznych twarzy, z upływem czasu dochodzi do rozwoju choroby, pojawić się mogą tiki ruchowe (rąk, karku, całego ciała np. podskakiwanie). U części pacjentów dochodzi także do rozwoju tików dźwiękowych np. chrząkania, czy wypowiadania słów w niekontrolowany sposób. Tiki mogą nasilać się pod wpływem czynników takich jak stres, czy zmęczenie.

Diagnoza zespołu Tourette’a jest stawiana na podstawie szczegółowego wywiadu przeprowadzonego przez lekarza- bardzo ważna jest konsultacja z neurologiem bądź psychiatrą. Na podstawie obrazu klinicznego pacjenta lekarz jest w stanie rozpoznać to schorzenie. W niektórych przypadkach pacjent kierowany jest na pogłębione badanie psychologiczne w celu wykluczenia występowania innych zaburzeń psychicznych.

Zespół Tourette’a to schorzenie nieuleczalne. Podstawą leczenia jest psychoterapia poznawczo-behawioralna, powinna być prowadzona zarówno u pacjentów, jak również ich bliskich. W większości przypadków włącza się także leczenie farmakologiczne- stosowane leki to głownie neuroleptyki- antagoniści dopaminy. U dzieci do farmakoterapii włącza się także agonistów receptorów alfa oraz leki psychostymulujące.
Leczenie farmakologiczne powinno być stosowane tyko w ciężkich przypadkach. Innym sposobem leczenia są zastrzyki z toksyny botulinowej.

Nie ma metody, która umożliwiłaby skuteczne zapobiegnięcie temu zespołowi. W terapii najważniejsze jest jak najwcześniejsze zdiagnozowanie choroby oraz rozpoczęcie psychoterapii, aby nauczyć pacjenta funkcjonowania w społeczeństwie i radzenia sobie z uczuciem krępacji. Pacjent powinien unikać czynników, które mogą nasilać tiki np. stresu, czy zmęczenia.