Zator płucny

Zator płucny to zamknięcie lub zwężenie tętnicy płucnej, który powstaje zazwyczaj, gdy skrzep z innej części ciała (często nogi lub ręki) przemieszcza się w krwiobiegu i zalega w naczyniach krwionośnych płuc. Materiałem zatorowym może być również tkanka tłuszczowa, ciało obce, powietrze lub płyn owodniowy. Ogranicza to przepływ krwi do płuc, obniża poziom tlenu w płucach i zwiększa ciśnienie krwi w tętnicach płucnych. Jeśli zatorowość płucna nie jest szybko leczona, może spowodować uszkodzenie serca lub płuc, a nawet śmierć.
 

Osoby szczególnie narażone na ryzyko powstania zakrzepu krwi (najczęstsza przyczyna zatoru płucnego) to te, które były nieaktywne lub unieruchomione przez długi okres, np. z powodu operacji albo takie, które mają zaburzenia krzepnięcia krwi. Innymi czynnikami ryzyka są: otyłość, doustna antykoncepcja hormonalna, schorzenia układu krążenia, starszy wiek, złamania kości, przebyty wcześniej zator płucny, ciąża.

Pierwszymi objawami zatoru płucnego są zazwyczaj duszności i bóle w klatce piersiowej, które nasilają się przy wysiłku. Może pojawić się również suchy kaszel, sinica ciała oraz krwawa plwocina. Objawom często towarzyszy również niepokój, nadmierne pocenie się i zasłabnięcia.

Podstawowym badaniem w rozpoznaniu zatoru płucnego jest angio-TK tętnic płucnych (spiralna tomografia komputerowa), która umożliwia ocenę drożności tętnic płucnych oraz perfuzyjna scyntygrafia płuc. Dodatkowo przy podejrzeniu zatoru płucnego wykonuje się często: RTG klatki piersiowej, laboratoryjne badanie krwi, echokardiografię oraz EKG.

Leczenie zatoru płucnego polega na podaniu leków hamujących układ krzepnięcia. Na początku podaje się heparynę drobnocząsteczkową, a następnie leki trombolityczne, które rozpuszczają skrzep. W niektórych przypadkach może być konieczny zabieg, który polega na usunięciu materiału zatorowego z tętnic płucnych.

Zapobieganie zatorowi tętnicy płucnej polega głównie na niedopuszczeniu do rozwoju zakrzepicy żył głębokich, która jest częstą przyczyną zatorowości. Pacjent z grupy ryzyka powinien stosować leki przeciwkrzepliwe oraz nosić właściwie dla niego dobrane pończochy elastyczne. Ważne jest również wczesne uruchamianie pacjenta po różnego rodzaju zabiegach.