Trądzik różowaty

Trądzik różowaty to przewlekłe rumieniowe schorzenie skóry, które dotyka twarzy. Zaburzenia skórne dotyczące głównie wypukłości środkowej części twarzy, takich jak czoło, policzki, nos i broda. Charakteryzuje się zaczerwienieniem, rumieniem, obrzękiem, grudkami i objawami ocznymi. Może wystąpić w każdym wieku, ale zwykle po 30. roku życia. Istnieją różne podtypy trądziku różowatego: rumieniowo-grudkowy, grudkowo-krostkowy, przerostowo-naciekowy i oczny.

Początek choroby z reguły związany jest ze wzmożoną reaktywnością naczyń, bez utrwalonych zmian skórnych. Dominującym objawem jest wówczas napadowe czerwienienie skóry twarzy. Wystąpienie lub zaostrzenie zmian spowodowane jest przede wszystkim stresem i ekspozycją na słońce, ale także:
– spożywaniem ciężkostrawnych potraw i alkoholu;
– korzystaniem z sauny lub basenów z chlorowaną wodą;
– zaburzeniami endokrynologicznymi (choroby tarczycy, zaburzenia miesiączkowania);
– stosowaniem leków obniżających poziom cholesterolu, kwasu nikotynowego;
– stosowaniem zewnętrznych preparatów glikokortykosteroidowych na skórę twarzy;
– dużymi dawkami witamin B6 i B12;
– występowaniem opryszczki wargowej.

Początki trądziku różowatego manifestują się zaczerwienieniem centralnej części twarzy (czoła, nosa, policzków i brody), któremu towarzyszy napięcie skóry, umiarkowany świąd, szczypanie, pieczenie i miejscowe podwyższenie temperatury. Na skórze widoczne są również tzw. teleangiektazje, czyli poszerzone drobne naczynia krwionośne. Objawy trądziku różowatego pojawiają się pod wpływem promieni słonecznych, wysokiej temperatury, wody z chlorem i niektórych posiłków (tłustych, ciężkostrawnych, pikantnych). Początkowo utrzymują się przez kilkanaście minut, jednak za każdym razem trwają coraz dłużej i stopniowo się utrwalają.

Objawy trądziku różowatego w kolejnym etapie choroby to grudki, krosty i obrzęk twarzy, które pojawiają się w miejscu wcześniejszego zaczerwienienia. Zmienia się również cera. Staje się ona sucha, chropowata i nadwrażliwa. U części chorych na czole lub nosie tworzą się guzy, które prowadzą do deformacji twarzy. Ze względu na objawy trądziku różowatego wyróżnia się następujące postacie choroby:
– rumieniowa z teleangiektazjami,
– grudkowo-krostkowa,
– z dominacją zmian przerostowych,
– ziarniniakowa.

Rozpoznanie ustala się na podstawie stwierdzenia wykwitów rumieniowych i grudkowo-krostkowych umiejscowionych głównie w środkowej części twarzy, wzmożonej reakcji naczynioruchowej (zaczerwienienie pod wpływem bodźców fizycznych i psychicznych), współistnienia objawów łojotoku. Decydujący w rozpoznaniu choroby jest rumień utrzymujący się w centralnej części twarzy.

Rodzaj stosowanego leczenia ustalany jest przez dermatologa, w zależności od lokalizacji i natężenia objawów. Może on zaproponować leczenie miejscowe z zastosowaniem żeli z metronidazolem, kwas azelainowy, nadtlenek benzoilu, sulfacetamid sodowy lub maści antybiotykowe. W leczeniu ogólnym przy silnych zmianach zazwyczaj zalecane są tetracykliny, a u osób opornych na leczenie — izotretynoinę. Elementem leczenia jest również odpowiednia pielęgnacja, opisana wcześniej, a także dieta. W jadłospisie powinno się unikać produktów ostrych, bogatych w tyraminę, histaminę, alkoholu, bardzo gorących dań i napojów, a także produktów silnie przetworzonych. W szczególności powinno się ograniczyć konserwanty i wzmacniacze smaku, sery pleśniowe, tłuste ryby morskie, chilli i inne ostre przyprawy, czekoladę, wino czerwone, alkohol wysokoprocentowy, kakao, rośliny strączkowe, cytrusy, nabiał, figi, śliwki, banany, bakłażany.

Trądzik różowaty występuje u osób z predyspozycją genetyczną (występuje również u innych członków rodziny), bądź u osób ze skłonnością osobniczą do tego typu zmian skórnych. Tacy pacjenci powinni prawidłowo pielęgnować skórę, unikać ostrych i pikantnych potraw, silnego nasłonecznienia, alkoholu oraz w miarę możliwości redukować sytuacje stresowe.