Tłuszczowa biegunka trzustkowa

Tłuszczowa biegunka trzustkowa to stan, w którym przyczyną biegunki jest złe wchłanianie tłuszczów pokarmowych spowodowane dysfunkcją enzymów trzustki. Kiedy trzustka nie produkuje niezbędnych enzymów trawiennych, tłuszcze i inne składniki odżywcze nie mogą zostać wchłonięte. Zamiast tego pozostają w jelicie cienkim, wciągając wodę i powodując biegunkę.

Stolec tłuszczowy trzustkowy jest wynikiem zaburzeń trawiennych tłuszczów spowodowanych przez dysfunkcję, brak albo niedobór enzymów trzustkowych, które są niezbędne to ich trawienia. Powodem zwiększonej ilości tłuszczu w kale mogą być schorzenia trzustki, takie jak: wrodzony niedobór lipaz trzustkowych, przewlekłe zapalenie. Ponadto stolec tłuszczowy może być wynikiem pankreatektomii – operacji usunięcia trzustki.

Charakterystycznym objawem biegunki tłuszczowej jest oddawanie stolca o wysokiej zawartości tłuszczu. Kał natomiast ma jasną barwę i specyficzną woń o gnilnym charakterze. Dodatkowo często występują wzdęcia, utrata masy ciała i niedobory składników odżywczych.

W diagnozie bardzo ważne jest ustalenie przyczyny występowania biegunki tłuszczowej. Po pierwsze należy zbadać, czy biegunka ma przyczynę organiczną, np. stan zapalny albo choroba nowotworowa. W tym celu wykonuje się badanie endoskopowe jelita cienkiego z pobraniem wycinków, badanie ultrasonograficzne (USG) i tomografię komputerową jamy brzusznej, w tym trzustki, a także badanie immunologiczne w kierunki celiakii.

Jeśli chodzi o badania laboratoryjne, lekarz zleci wykonanie OB i morfologii krwi, poziomu elektrolitów, kreatyniny, mocznika. Zbadane zostaną także TSH, białko całkowite, enzymy trzustkowe, posiew stolca i badania wycinków histopatologicznych pobranych w czasie endoskopii jelit.

W leczeniu rozpoznanej tłuszczowej biegunki trzustkowej zazwyczaj stosowane są enzymy trzustkowe. W takich postaciach biegunek, jak biegunka tłuszczowa, dieta nie powinna zawierać produktów o wysokiej zawartości tłuszczu. Chorym zaleca się owoce i warzywa, ale w postaci gotowanej. Surowe, mogłyby podrażnić przewód pokarmowy. W diecie niskotłuszczowej powinien znaleźć się błonnik, który reguluje pracę jelit.

Nie jest jednoznaczne, w jaki sposób można zapobiegać występowaniu tłuszczowej biegunce trzustkowej, ważne jest unikanie czynników ryzyka, które ją powodują. Ważna jest także zdrowa dieta i aktywność.