Somnambulizm

Somnambulizm (inaczej lunatykowanie) to zaburzenie snu charakteryzujące się powtarzającymi się epizodami wstawania z łóżka i chodzenia. Przyczyny somnambulizmu nie są poznane, ale zwraca się uwagę się czynniki genetyczne. Zaburzenie dotyka przede wszystkim dzieci, a szczytowy przedział wiekowy wynosi 4-6 lat.

Przyczyny somnambulizmu nie są do końca znane. Wyróżnia się natomiast czynniki, które mogą powodować epizody sennowłóctwa.

Najpopularniejsze czynniki środowiskowe wywołujące somnambulizm:
– pozbawienie snu,
– gorączka,
– stres,
– niedobór magnezu,
– zatrucie alkoholem,
– przyjmowanie środków nasennych i uspokajających, stosowanie tzw. neuroleptyków i leków przeciwhistaminowych.

Osoba borykająca się ze somnambulizmem nie odzyskuje świadomości, mimo że ma otwarte oczy. W trakcie epizodu somnambulicznego jest niewrażliwa na bodźce zewnętrzne, może mamrotać lub mówić niewyraźnie. Wyraz jej twarzy można określić mianem maskowatego. Lunatykowanie może się objawiać:
– siadaniem na łóżku,
– przemieszczaniem się po sypialni,
– schodzeniem po schodach,
– przygotowywaniem posiłków,
– zachowaniem agresywnym.

Postawienie diagnozy wymaga dokładnego zebrania wywiadu od pacjenta, a także konieczna jest rozmowa z osobą, która widziała takie zdarzenia. W diagnozie użyteczna jest polisomnografia (badanie zbliżone do badania EEG), gdzie rejestruje się sygnały bioelektryczne odbierane z ciała badanego. W niektórych przypadkach konieczne jest różnicowanie sennowłóctwa i napadów padaczkowych. Istnieją postacie padaczki, gdy napady występują w czasie snu, ale są krótkie (do 5 min), aktywność ruchowa ograniczona jest do łóżka pacjenta, po napadzie często dochodzi do przebudzenia się, w EEG stwierdza się zmiany napadowe, które nie występują w sennowłóctwie.

Lunatykowanie dzieci, zwłaszcza w okresie dojrzewania, zazwyczaj nie wymaga leczenia. Czasami lekarz decyduje się na leczenie farmakologiczne, ale tylko wtedy, gdy napady są wyjątkowo częste i niekorzystnie wpływają na funkcjonowanie psychospołeczne dziecka.

Ze względu na niejednoznaczne przyczyny choroby, sposoby zapobiegania nie są znane.