Schizofrenia prosta

Zaburzenie, w którym dochodzi do podstępnego, ale postępującego rozwoju dziwactw w zachowaniu, niezdolności do sprostania wymaganiom społecznym i obniżenia ogólnej sprawności. Charakterystyczne negatywne cechy schizofrenii rezydualnej (np. stępienie afektu i utrata woli) rozwijają się bez poprzedzenia ich jawnymi objawami psychotycznymi.

Przyczyny tego schorzenia są złożone, a do zachorowania dochodzi wskutek wzajemnego oddziaływania wielu czynników, wśród których wymienia się:
– czynniki organiczne – zaburzenia prawidłowej budowy i funkcji komórek nerwowych niektórych struktur mózgu,
– czynniki genetyczne – istnieje teoria, że schizofrenia jest dziedziczna, a ryzyko zachorowania rośnie wraz z bliskością pokrewieństwa,
– czynniki biochemiczne – nieprawidłowe działanie neuroprzekaźników w mózgu (m.in.: dopaminy, serotoniny),
– czynniki neurorozwojowe – zmiany w ośrodkowym układzie nerwowym w okresie rozwoju płodowego, a także komplikacje w trakcie porodu oraz na wczesnym etapie życia dziecka skutkujące nieprawidłowym rozwojem mózgu,
– czynniki społeczno-psychologiczne – trudne wydarzenia życiowe, niewłaściwe relacje w rodzinie chorego, nadmierna podatność na sytuacje stresowe jeszcze w okresie przed zachorowaniem.

W przypadku schizofrenii prostej objawy nie są szczególnie charakterystyczne, niezwykle łatwo je przypisać innym zaburzeniom psychicznym, a nawet chorobom, które nie są związane z układem nerwowym i sferą emocji. Tak zwane objawy schizofrenii negatywne, które są istotą schizofrenii prostej to:
– zobojętnienie na świat zewnętrzny oraz własną osobę, na wydarzenia, uczucia, przeżycia. Brak pobudzenia emocjonalnego niezależnie od sytuacji,
– alienacja społeczna, wycofanie się z relacji interpersonalnych, zamknięcie w domu, niekiedy całkowita dezorganizacja życia, łącznie z zaniedbaniem lub porzuceniem pracy zawodowej,
– występująca mimo zobojętnienia agresja w przypadku przeciwności losowych utrudniających funkcjonowanie w małym, ograniczonym świecie osoby chorej – w skrajnych przypadkach osoba cierpiąca na schizofrenię prostą może stanowić zagrożenie dla otoczenia,
– istotne pogorszenie samopoczucia, możliwe stany depresyjne,
spowolnienie ruchowe, uproszczenie i spowolnienie wypowiedzi,
obniżenie sprawności intelektualnej, spadek kreatywności, problemy z zapamiętywaniem i uczeniem się.

W celu diagnozy schizofrenii prostej stosuje się testy neuropsychologiczne, które określają stopień zaburzenia. W tym celu używa się:
– test sortowania kart Wisconsin,
– test Stroopa,
– N-Back test,
– test łączenie punktów.
Dodatkowo, aby ocenić zmiany strukturalne w korze przedczołowej, stosuje się też takie badania, jak tomografia komputerowa, rezonans magnetyczny oraz pozytronowa tomografia emisyjna.

Schizofrenia prosta należy do zaburzeń psychicznych, które leczone są przede wszystkim farmakologicznie – używa się do tego celu leków przeciwpsychotycznych. W przypadku wystąpienia objawów depresyjnych, schizofrenię prostą leczy się też podając tzw. inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny.

Dodatkowym elementem leczenia schizofrenii prostej jest psychoterapia, która ma dwa główne cele: poprawę samopoczucia, zwiększenie motywacji do działania i aktywności chorego, a także – ułatwienie mu funkcjonowania w społeczeństwie. W przypadku schizofrenii prostej, pomocą psychologiczną warto jest objąć także osoby z najbliższego otoczenia chorego, co pozwoli na lepszą opiekę i skuteczniejszą eliminację czynników mogących nasilać objawy choroby.

W przypadku schizofrenii prostej, leczenie powinno być też wspomagana zmianą trybu życia – istotna jest tu rola bliskich, którzy powinni wyciągnąć chorego z czterech ścian, niejako przywracając go do życia w społeczeństwie.

Ze względu na mnogość możliwych czynników odpowiedzialnych za rozwój schizofrenii nie są znane sposoby zapobiegania schizofrenii prostej.