Schizofrenia

Schizofrenia to zaburzenie psychiczne, w których osoba chora ma problemy z odróżnieniem rzeczywistych i nierzeczywistych doświadczeń, logicznym myśleniem, normalnym reagowaniem emocjonalnym na innych i normalnym zachowaniem w sytuacjach społecznych.

Przyczyny schizofrenii nie są do końca znane. W rozwoju schizofrenii bierze się pod uwagę czynniki: biologiczne, genetyczne, społeczne, środowiskowe (dotyczy to szczególnie osób predysponowanych do schizofrenii, ze względu na rodzinne obciążenie), psychologiczne.

Schizofrenia najczęściej ujawnia się we wczesnej dorosłości. Najczęściej pierwsze niepokojące objawy schizofrenii zgłaszają osoby z rodziny chorego, przyjaciele i współpracownicy.

Aby można było rozpoznać schizofrenię, przez co najmniej miesiąc muszą występować tzw. objawy podstawowe:

– autyzm: pacjent zaczyna się interesować wyłącznie swoimi uczuciami wewnętrznymi, żyje własnymi wyobrażeniami, izoluje się od bliskich, staje się niezrozumiały dla otoczenia;
– zaburzenia asocjacji — rozluźnienie procesu kojarzenia i wynikające z tego zaburzenia myślenia;
– zaburzenia afektu — zubożenie, sztywność i spłycenie emocjonalne, ambiwalencja.

Dodatkowo mogą wystąpić objawy, takie jak:
– omamy wzrokowe, słuchowe, węchowe, smakowe, czuciowe,
– urojenia,
– zaburzenia pamięci — najczęściej luki pamięciowe,
– przypisywanie otoczeniu własnych przeżyć.

Lekarz rozpoznaje schizofrenię na podstawie obserwacji klinicznej chorego oraz obserwacji występujących objawów. Objawy nie zawsze wskazują jednoznacznie na schizofrenię, może to być np. wielopostaciowe zaburzenie psychotyczne.

Pacjent po udaniu się do lekarza, zostaje przebadany psychiatrycznie (obserwacja, rozmowa z chorym, rozmowa z rodziną, wywiad dotyczący funkcjonowania, objawów czy zaburzeń w rodzinie). Nie istnieją badania laboratoryjne, które mogłyby wykluczyć bądź potwierdzić chorobę. Jednak wykonuje się badania neuroobrazowe, aby mieć wgląd na ogólny stan chorego oraz żeby wykluczyć:
– inne zaburzenia,
– uzależnienie od papierosów, alkoholu,
– nadużywanie narkotyków,
– nadużywanie leków na sen czy uspokajających.

Leczenie schizofrenii to proces trwający całe życie, polega na wyciszaniu zaostrzeń choroby oraz długofalowym zapobieganiu nawrotom. W skład terapii schizofrenii wchodzi:
– farmakoterapia (główny sposób leczenia choroby, podaje się leki przeciwpsychotyczne);
– psychoterapia,
– psychoedukacja,
– terapia zajęciowa,
– bardzo rzadko elektrowstrząsy.

Leczenie schizofrenii trwa całe życie. Gdy zdarzają się ostre napady choroby, często pacjent wymaga hospitalizacji w szpitalu psychiatrycznym. Zazwyczaj jednak pacjenci leczeni są ambulatoryjnie i rzadko kiedy trafiają do szpitala. Ważna jest współpraca lekarza z pacjentem, ustalają oni wspólnie szczegóły leczenia. Lekarz często zaleca różne terapie zajęciowe, psychoterapię, czy psychoedukację.

Nie istnieją skuteczne metody zapobiegania występowaniu schizofrenii.