Pękające kąciki ust

Pękające kąciki ust zwane są potocznie zajadami. Stanowią problem szczególnie w okresie jesienno-zimowym i często powstają na skutek stanu zapalnego. Pękanie kącików ust może mieć wiele różnych przyczyn.

Wśród przyczyn pękających kącików ust wyróżniamy:

– zakażenie o etiologii grzybiczej bądź bakteryjnej – są na nie podatne szczególne dzieci, które mają tendencję do wkładania przedmiotów do ust, korzystania ze smoczka oraz ślinienia się (wilgotne środowisko sprzyja rozwojowi drobnoustrojów), ale także osoby z niedoborami odporności, cukrzycą, osoby stosujące przez dłuższy czas antybiotyk;
– niedobór witamin z grupy B oraz minerałów, takich jak żelazo, cynk;
– spożywanie zbyt dużej ilości kawy i alkoholu, co sprzyja wypłukiwaniu minerałów i witamin;
– przesuszenie, narażenie na niekorzystne czynniki pogodowe (np. mróz) – dlatego na pękające kąciki ust często uskarżają się osoby, które nie mają w zwyczaju natłuszczania ust pomadkami ochronnymi, zwłaszcza zimą;
– podrażnienia mechaniczne kącików ust (np. przez aparat ortodontyczny, protezę);
– alergię kontaktową (np. na metale, z których wykonane są sztućce).

Bolesne i nieestetyczne pęknięcia tworzą się na granicy obu powierzchni, a więc tam, gdzie wargi stykają się ze skórą. Zmiany występują po jednej stronie lub symetrycznie. Popękane kąciki ust są tylko jednym z objawów choroby. Pozostałe, to:
– głębokie nadżerki w miejscu infekcji;
– rumień, zaczerwienienie;
– łuszczenie się skóry;
– ból, pieczenie;
– możliwe krwawienie.

Zdiagnozowanie pękających kącików ust zazwyczaj polega na ocenie występujących objawów przez lekarza.

Pękające kąciki ust goją się samoistnie, jednak istnieje szereg sposobów, dzięki którym możemy przyspieszyć leczenie zajadów. Należą do nich:
– stosowanie maści witaminowych, np. z witaminą B2, A, E oraz cynkowych o działaniu złuszczającym;
-s tosowane maści pantenolowej;
– stosowanie maści na zajady z wyciągami roślinnymi, np. z kasztanowca, popłochu pospolitego (Onopordum acanthium), wąkroty azjatyckiej;
– natłuszczanie ust, np. za pomocą maści tranowej;
– stosowanie ochronnych i łagodzących okładów, np. z aloesu (liść aloesu należy przełamać na pół, tak aby usta miały styczność z sokiem z aloesu), miodu, ogórka, wazeliny lub gotowych pomadek ochronnych albo kremów nawilżających;
– stosowanie preparatów z kwasem mlekowym;
– stosowanie miejscowo preparatów przeciwgrzybiczych (np. klotrimazolu) i przeciwzapalnych;
– nakładanie na problematyczne miejsca rozgniecionych drożdży będących źródłem witamin z grupy B;
– nakładanie na kąciki ust maści wykonanej z kwasu acetylosalicylowego (tabletkę kwasu acetylosalicylowego należy rozkruszyć i rozpuścić w niewielkiej ilości wody);
– stosowanie kremów o działaniu odżywczym, nawilżającym i regenerującym.

Profilaktyka pękania kącików ust nie jest trudna. Wystarczy pamiętać o kilku zasadach, aby zapomnieć o nieestetycznych zajadach. Aby zapobiegać pękaniu ust, należy:
– dbać o odpowiednią higienę jamy ustnej, szybko leczyć próchnicę zębów, regularnie wymieniać szczoteczkę do zębów;
– dbać o odpowiednie nawilżenie i natłuszczenie ust oraz o ochronę przed niekorzystnymi czynnikami pogodowymi – dobrym zwyczajem, szczególnie zimą, jest stosowanie pomadek ochronnych lub kremu nawilżającego;
– dbać o odpowiednią dietę – urozmaiconą, bogatą w witaminy (zwłaszcza z grupy B) i minerały, z ograniczeniem spożycia słodyczy i słodkich napojów, a także kawy i alkoholu;
– unikać podrażniania mechanicznego kącików ust;
– unikać częstego oblizywania warg;
– unikać przemęczenia, stresu, zbyt obciążającego trybu życia.