Makroglobulinemia Waldenströma

Makroglobulinemia Waldenströma (inaczej chłoniak limfoplazmocytowy) to rzadko występujący nowotwór komórek limfatycznych, który powoduje, że organizm wytwarza w szpiku kostnym nieprawidłowe ilości komórek plazmatycznych (plazmacytoza) i limfocytów (limfocytoza). Nowotwór ten obejmuje szpik kostny, węzły chłonne i śledzionę.

Przyczyny choroby nie zostały do końca poznane. Bardzo prawdopodobne, że na rozwój choroby mają wpływ czynniki genetyczne, środowiskowe i immunologiczne. Choroba rozpoczyna się od jednej nieprawidłowej białej krwinki, która rozwija błędy (mutacje) w swoim kodzie genetycznym, przez co dalej szybko się rozmnaża. Proces chorobowy dotyczy przekształcania komórek B w komórki plazmatyczne. Nieprawidłowe komórki B wytwarzają znaczne ilości białka monoklonalnego klasy IgM, które gromadzi się i powoduje powikłania.

Choroba rozwija się powoli i często przez długi okres nie występują żadne objawy. Najczęstsze objawy to: osłabienie i zmęczenie, łatwe powstawanie siniaków, krwawienie z nosa lub dziąseł, bladość, utrata masy ciała, nawracające zakażenia, niedokrwistość. Mogą wystąpić też zaburzenia widzenia, bóle głowy, dezorientacja, drętwienie dłoni lub stóp.

Diagnostyka polega na badaniach krwi w celu wykrycia obecności nieprawidłowych komórek we krwi i obecności białka monoklonalnego IgM w surowicy. Lekarz może zlecić również pobranie próbki szpiku kostnego, aby ocenić obecność komórek rakowych. Wykonanie testów obrazowych np. tomografii komputerowej pozwala ustalić, czy rak rozprzestrzenił się na inne obszary ciała.

W związku z tym, że choroba rozwija się powoli, to w niektórych przypadkach leczenia nie trzeba rozpoczynać natychmiast, a wystarczy początkowo sama obserwacja. Podstawową metodą leczenia jest chemioterapia (stosowanie leków przeciwnowotworowych). Leki pierwszego rzutu to leki alkilujące, analogi nukleozydów i rytuksymab. Skuteczne są również kladrybina i fludarabina. Wymianę osocza lub przetoczenie krwi stosuje się jeśli wystąpią oznaki i objawy związane ze zbyt dużą ilością białek IgM. Inne możliwości leczenia to terapia celowana, terapia biologiczna, przeszczep szpiku kostnego lub udział w badaniach klinicznych.

W związku z tym, że choroba związana jest z wystąpieniem mutacji, nie ma sposobu, aby uchronić się przed tym nowotworem. Istnieją jednak czynniki ryzyka zwiększające prawdopodobieństwo wystąpienia choroby, na które warto zwrócić uwagę. Są to: wiek (powyżej 65 lat), płeć (mężczyźni), rasa (biała), posiadanie rodzinnej historii chłoniaka.