Infekcje wirusowe

Infekcje wirusowe stanowią przyczynę zachorować na grypę, opryszczkę, ospę, przeziębienia lub inne choroby wirusowe. Równie przebieg choroby oraz leczenie zależy od rodzaju wirusa. W przypadku infekcji wirusowych nie stosuje się antybiotykoterapii, gdyż nie działa ona na wirusy. W zależności od wieku i sprawności układu immunologicznego przebieg infekcji wirusowych może być różny.

Do infekcji wirusowej dochodzi często w momencie, gdy patogeny znajdujące się w powietrzu dostaną się do układu oddechowego osoby z obniżoną odpornością i przejdą przez pierwszą barierę ochronną organizmu, jaką są błony śluzowe nosa i gardła. Wirus zaczyna się namnażać i dochodzi do wytwarzania czynników zapalnych, co powoduje obrzęk, zaczerwienienie, ból i gorączkę. Infekcję najczęściej powodują: wirusy grypy, rinowirusy, koronawirusy i wirusy Coxsackie. Niektóre z nich mają zdolność do przetrwania przez pewien czas poza organizmem, dlatego do zakażenia może dojść także poprzez dotknięcie jakiegoś przedmiotu (poręczy, klamki, widelca), a następnie przeniesienie drobnoustrojów do ust, oczu lub nosa.

Objawy infekcji wirusowej u dorosłych pojawiają się nagle, narastają stopniowo i mają zwykle lekki przebieg. Potrafią znacznie utrudnić lub ograniczyć aktywność oraz codzienne funkcjonowanie. Wśród objawów można wyróżnić: uczucie ogólnego rozbicia, osłabienie i złe samopoczucie, zaczerwienienie, ból i drapanie w gardle, podwyższona temperatura, dreszcze, kaszel, katar, zapalenie spojówek.

W badaniach laboratoryjnych potwierdzenie infekcji znajdziemy w wynikach morfologii krwi czy podwyższonych stężeniach takich białek ostrej fazy jak CRP, czy prokalcytonina. Analiza wyników wspomnianych badań może też sugerować etiologię zakażenia, tzn. wskazywać, czy infekujący patogen to bakteria, czy wirus.

Większość infekcji wirusowych to infekcje łagodne, które w zasadzie nie wymagają leczenia. Mają charakter samoograniczający (pacjent je przechorowuje) i ustępują samoistnie, a leczenie służy jedynie złagodzeniu objawów. Najistotniejsze jest wspomaganie organizmu w trakcie walki z infekcją wirusową poprzez zapewnienie mu odpoczynku.

Choremu zaleca się pozostanie w domu (w trakcie poważniejszych infekcji, np. grypy, powinno się odpoczywać w łóżku) i prowadzenie oszczędzającego trybu życia. Tuż po przebyciu infekcji organizm potrzebuje czasu na rekonwalescencję – także wtedy powinno się unikać przemęczenia, intensywnego wysiłku, a także kontaktu z osobami chorymi i związanego z tym ryzyka zarażenia się kolejną infekcją. Należy także pamiętać o wzmocnieniu organizmu za pomocą zdrowej diety i odpowiedniego nawadniania się. Dodatkowo, w celu łagodzenia przebiegu choroby, zaleca się postępowanie objawowe, tzn. ukierunkowane na poszczególne symptomy infekcji, tzn.: stosowanie leków przeciwgorączkowych i przeciwbólowych. Najbardziej popularne są: paracetamol i ibuprofen – zalecany jest zwłaszcza ten drugi, który dodatkowo charakteryzuje się działaniem przeciwzapalnym.

Ważną rolę w przypadku osób z obniżoną odpornością (dzieci, osoby starsze, przewlekle chore, stosujące niektóre leki) odgrywa też profilaktyka farmakologiczna. Polega ona m.in. na wspomaganiu układu odpornościowego, zarówno mechanizmów humoralnych, jak i komórkowych. Jednym z bezpiecznych leków, które można stosować już u dzieci od 1. roku życia są preparaty pranobeksu inozyny.

Zapobieganie infekcjom wirusowym polega także m.in. na przeprowadzeniu szczepień ochronnych w przypadku chorób, w których są one możliwe (grypa, różyczka, odra, ospa, świnka, WZW typu B). Ważna jest też odpowiednia higiena rąk, izolacja chorych w okresie ostrym choroby, zasłanianie ust podczas kichania, a w przypadku wirusów przenoszonych drogą płciową (np. wirus opryszczki) unikanie ryzykownych kontaktów seksualnych.