Grzybica stóp

Grzybica stóp jest infekcją skóry spowodowaną przez chorobotwórcze grzyby, tzw. dermatofity. Infekcja obejmować może podeszwy stóp, przestrzenie międzypalcowe oraz paznokcie.

Za najczęstszą przyczynę grzybicy stóp uważa się zakażenie grzybami dermatofitowymi, które atakują paznokcie czy włosy:
– T. rubrum,
– T. mentagrophytes var. interdigitale,
– E. fl occosum,
– rzadko: Hendersonula toruloidea, Scytadium hyalinum.
Zarodniki grzybów mogą przeżyć wiele miesięcy w obuwiu, kabinach prysznicowych, dywanach. Możemy zarazić się grzybami na skutek kontaktu z zarodnikami znajdującymi się w glebie, sierści zwierząt oraz ludzkiej skórze.
Rozwojowi grzybicy stóp sprzyja uszkodzenie naskórka i wilgotne środowisko. Większe ryzyko zakażenia występuje u osób korzystających z basenów, saun, siłowni, noszących ciasne obuwie, z problemem nadpotliwości stóp i narażonych na długotrwałe trzymanie stóp w wodzie.

Naskórek zaczyna się łuszczyć i pękać, a poza zmianami wyglądu skóry pojawia się także uporczywe swędzenie. Zainfekowana skóra jest początkowo zarumieniona, a z czasem pokrywa się srebrzystymi łuskami. Objawem zakażenia grzybiczego mogą być również drobne, wypełnione płynem pęcherzyki. Zmianom towarzyszy nieprzyjemny zapach. Infekcja grzybicza lokalizuje się w przestrzeniach międzypalcowych, na podeszwie i bocznych stronach stóp lub/i na paznokciach.

W diagnostyce grzybicy stopy istotne są badania mikrobiologiczne. Materiałem do badań są zeskrobiny skóry pobrane z zainfekowanego miejsca, które w laboratorium przenosi się na podłoża hodowlane i identyfikuje gatunkowo na podstawie ich charakterystycznego wzrostu. Ze względu na specyficzne warunki, których grzyb wymaga do wzrostu, badanie mikrobiologiczne wymaga kilkunastodniowego okresu (nawet 25 dni). Właśnie z tego powodu coraz częściej do diagnostyki czynnika etiologicznego grzybicy wykorzystuje się badania molekularne, w których identyfikuje się gatunek grzyba na podstawie materiału genetycznego, a czas oczekiwania na wynik badania jest zdecydowanie krótszy.

Leczeniem i diagnostyką grzybicy stóp i paznokci zajmuje się dermatolog. Zalecane leczenie najczęściej jest postępowaniem miejscowym i sprawdza się u znakomitej większości pacjentów. Oznacza to, że leki w postaci płynów, bądź maści stosowane są wyłącznie na skórę objętą procesem chorobowym, co zmniejsza ryzyko działań niepożądanych związanych z połykaniem lekarstw. Leczenie doustne z zastosowaniem leków przeciwgrzybiczych stosowane jest zdecydowanie rzadziej. Wymagają go pacjenci z infekcjami nawracającymi lub zaawansowanymi bolesnymi zmianami grzybiczymi np. pęcherzami. W przypadku leczenia doustnego pojawiają się częściej działania niepożądane, głównie ze strony przewodu pokarmowego.

Aby zapobiegać rozwojowi grzybicy stóp, należy skupić się na ich higienie. Wybierając się na basen, siłownię należy zabrać ze sobą obuwie, w którym skorzystamy z prysznica. W profilaktyce grzybicy istotne jest również dokładne osuszanie stóp po kontakcie z wodą oraz noszenie dobrej jakości skarpetek, które zawierają niski procent sztucznych włókien oraz zmieniane są każdego dnia. Ważne jest również właściwe dopasowanie obuwia, które raz na jakiś czas powinno być prane i wymieniane na nowe. Nie należy zapominać o sprzątaniu i dezynfekcji łazienki, w której najczęściej gołe stopy mają kontakt z podłogą.