Choroba Alzheimera

Choroba Alzheimera to postępująca choroba neurodegeneracyjna, charakteryzująca się utratą funkcji i śmiercią komórek nerwowych w kilku obszarach mózgu, prowadząca do utraty funkcji poznawczych. Jest to schorzenie zwyrodnieniowe układu nerwowego powodujące niepełnosprawność, występujące u osób w średnim wieku lub starszych. W obrazie histopatologicznym kory mózgu osoby chorej na chorobę Alzheimera występują płytki starcze i splątki neurofibrylarne.

Główną przyczyną choroby Alzheimera jest tworzenie i gromadzenie złogów beta-amyloidu w komórkach nerwowych, kolejnym czynnikiem wyzwalającym rozwój choroby jest białko Tau. Predyspozycję do zachorowania mają pacjenci w podeszłym wieku, obciążeni genetycznie. Większe prawdopodobieństwo choroby Alzheimera występuje u kobiet oraz u osób, które przeszły poważny uraz głowy.

Początkowe objawy takie jak zapominanie niektórych słów oraz łagodne problemy z pamięcią są niezauważalne zarówno przez chorego, jak i jego bliskich. Z czasem dochodzi do poważniejszych zaburzeń- proces myślenia ulega upośledzeniu, pacjent ma problem z doborem słów, ma problemy z orientacją oraz rozpoznawaniem osób najbliższych.
Inne objawy to utrata poczucia czasu, bagatelizowanie potrzeb higieny osobistej, gubienie rzeczy, zapominanie o spożywaniu posiłków, może także dojść do zachowań agresywnych oraz wycofania z życia społecznego i towarzyskiego.

Diagnoza jest stawiana przez lekarza psychiatrę/geriatrę/neurologa przede wszystkim po przeprowadzonym wywiadzie z pacjentem oraz jej najbliższymi- ważna jest analiza zachowania pacjenta. Obecnie stosowane są testy przesiewowe, które umożliwiają dość wczesne rozpoznanie tej choroby: test MMSE (dot. czytania ze zrozumieniem, liczenia, pisania etc.), test rysowania zegara, test MoCa. W celu prawidłowej diagnozy ważne jest również zbadanie parametrów morfologicznych krwi, poziomu witaminy B12, kwasu foliowego oraz glukozy- pozwala to wykluczyć inne schorzenia mogące dawać podobne objawy.

Dotychczas nie opracowano metody, która pozwoliłaby całkowicie wyleczyć chorobę Alzheimera- można stosować farmakoterapię w celu spowolnienia postępu choroby i zmian neurodegeneracyjnych w mózgu. Odpowiednio szybko wprowadzona terapia pozwala znacząco przedłużyć życie pacjentów. Obecnie najczęściej stosowane leki w przypadku terapii tej choroby to rywastygmina, galantamina oraz donepezil.

Nie można całkowicie zapobiec rozwojowi choroby Alzheimera, natomiast istnieje kilka sposobów, aby opóźnić powstawanie zmian neurodegeneracyjnych. Najważniejszym czynnikiem jest dieta: powinna być odpowiednio zbilansowana, bogata w przeciwutleniacze, błonnik, witaminy oraz wielonienasycone kwasy tłuszczowe, zalecane jest także zredukowanie ilości spożywanego mięsa. Dodatkowo zalecane jest utrzymanie prawidłowej masy ciała, włączenie do życia aktywności fizycznej oraz unikanie stresu, oraz palenia tytoniu.