Jak wygląda lukrecja?

Lukrecja gładka (łac. Glycyrrhiza glabra) należy do rodziny bobowatych (łac. Fabaceae). Jak wygląda lukrecja? To roślina, która osiąga zwykle około 1 metra wysokości. Ma pierzaste liście długości około 10 centymetrów. Jej kwiaty mają najczęściej kolor od fioletowego po ciemnoniebieski. Z racji tego, że lukrecja należy do rodziny bobowatych, to ma owoce w kształcie kilkucentymetrowych strączków, które zawierają nasiona [1].

Co to jest lukrecja?

W przypadku lukrecji gładkiej najważniejszy pod względem leczniczym jest korzeń. Łacińska nazwa odnosi się do greckich słów, które w wolnym tłumaczeniu brzmią: “słodki korzeń”. To bardzo dobrze charakteryzuje smak korzenia lukrecji, który ma przyjemny smak [1].

Lukrecja i jej działanie

Jakie jest działanie lecznicze lukrecji? Kiedy korzeń lukrecji może pomóc nam w problemach zdrowotnych?

Lukrecja jest bogata w wiele prozdrowotnych związków. Zawiera białko, proste i złożone cukry, sole mineralne, witaminy i pektynę. Jest bogata w substancje takie jak taniny, fitosterole (np. sitosterol i stigmasterol), glikozydy, flawonoidy, triterpeny (np. glicyryzynę, która głównie odpowiada za słodki smak korzenia) i saponiny [1].

Lukrecja na kaszel

Lukrecja bywa stosowana do leczenia kaszlu. Glicyryzyna działa wykrztuśnie, gdyż pomaga usunąć zalegającą wydzielinę z dróg oddechowych i pobudza oraz przyspiesza sekrecję śluzu w tchawicy. Z tego względu korzeń lukrecji wchodzi w skład mieszanek ziołowych na kaszel i podrażnienie górnych dróg oddechowych. Dzięki zawartości śluzów może również łagodzić ból i podrażnione gardło [1].

Problemy żołądkowe i lukrecja

Lukrecję wykorzystuje się do leczenia problemów związanych ze stanem zapalnym żołądka i dwunastnicy. Bywa pomocna w łagodzeniu wrzodów lub nadżerek żołądka i dwunastnicy. Lukrecję stosuje się także pomocniczo przy stanach skurczowych żołądka i dwunastnicy wywołanych stanem zapalnym [1,2]. Korzeń lukrecji posiada spore ilości śluzów, dlatego stosuje się go również jako łagodny środek przeczyszczający – najczęściej w połączeniu z innymi surowcami o takim działaniu [2].

Przeciwdrobnoustrojowe działanie lukrecji

Wiele badań (najczęściej in vitro i na zwierzętach) potwierdza szerokie działanie przeciwdrobnoustrojowe korzenia lukrecji. Substancje zawarte w korzeniu działają przeciwbakteryjnie, przeciwgrzybiczo i przeciwwirusowo. Z tego względu korzeń lukrecji nadaje się do stosowania pomocniczo w trakcie przeziębień. Wykazano także, że glicyryzyna zawarta w lukrecji działa immunostymulująco podczas infekcji wirusem HSV (wirus opryszczki pospolitej) [1,2].

Czy lukrecja podnosi cukier?

Czasami pojawiają się obawy, że skoro korzeń rośliny jest słodki, to czy lukrecja podnosi cukier? Lukrecja nie podnosi poziomu glukozy. W rzeczywistości stosowanie kwasu glicyryzynowego, który jest w korzeniu lukrecji, pomaga w kontroli poziomu cukru, a nawet prowadzi do jego niewielkiego obniżenia [3,4]

Lukrecja i problemy dermatologiczne

Badania in vitro i in vivo wykazały korzystny wpływ ekstraktów z lukrecji na problemy skórne. Dochodziło do redukcji zaczerwienienia, obrzęków i swędzenia skóry. Ze względu na powyższe mieszanki z korzeniem lukrecji można stosować miejscowo do łagodzenia podrażnień skóry i w formie płukanek na problemy w jamie ustnej, takie jak afty, pleśniawki, owrzodzenia [1,2].

Jakie są skutki uboczne korzenia lukrecji?

Stosowanie korzenia lukrecji w zalecanych ilościach przez krótki czas jest dosyć bezpieczne. Niestety, jeśli nadużywamy roślinę, możemy spotkać się ze skutkami ubocznymi korzenia lukrecji. Przyjmowanie dużych ilości korzenia lukrecji (powyżej 15 gramów dziennie) przez długi czas może doprowadzić do zwiększenia poziomu potasu we krwi, czyli hiperkaliemii, co jest niebezpieczne, gdyż może doprowadzić do zaburzeń rytmu serca [5]. Nadużywanie lukrecji może doprowadzić do wzrostu ciśnienia tętniczego krwi, dlatego powinny na to uważać osoby chorujące na nadciśnienie [5]. Duże dawki korzenia lukrecji dostarczają spore ilości glicyryzyny. Jej nadmiar może prowadzić to pseudohiperaldosteronizmu. W efekcie osoba staje się nadwrażliwa na hormony kory nadnerczy, a to może spowodować bóle głowy, nadmierne zmęczenie, problemy z widzeniem, powstawanie obrzęków, wzrost ciśnienia tętniczego krwi, zaburzenia rytmu serca lub nawet zawał serca [4,5].

Kiedy nie wolno stosować lukrecji?

Preparatów z korzeniem lukrecji nie powinny przyjmować osoby stosujące doustną antykoncepcję oraz przyjmujące hydrokortyzon lub prednizolon [5]. Na lukrecję powinny uważać także osoby cierpiące na niewydolność nerek, choroby sercowo-naczyniowe (głównie nadciśnienie i zaburzenia rytmu serca) oraz zaburzenia elektrolitowe [2]. Na lukrecję powinny uważać kobiety w ciąży i karmiące piersią. Jedno z badań pokazuje, że u kobiet, które w czasie ciąży przyjmowały dużo glicyryzyny (powyżej 500 mg na tydzień) doszło do przedwczesnego porodu (o kilka dni wcześniej niż planowo) [3]. Osoby, u których lukrecja jest przeciwwskazana, powinny także uważać na słodycze z lukrecją.

Jak zrobić herbatę z lukrecją?

W jaki sposób najlepiej przygotować lukrecję? Czy można zrobić herbatę z lukrecją? Najczęściej sproszkowany surowiec zalewa się wrząca wodą w proporcji 2 g surowca na 150 ml wrzącej wody. Taką mieszaninę powinno się lekko podgrzewać przez około 15 minut. Po ostudzeniu napar można odcedzić i wypić [2]. Herbatę z lukrecji stosuje się 2 razy na dobę jako środek wykrztuśny. Napar do łagodzenia problemów żołądkowych można stosować do 4 razy na dobę [2].